Gebiedsontwikkelaars moeten zich niet laten ontmoedigen door de economische recessie, vindt stedenbouwkundige Riek Bakker (65).

Zij is een van de prominenten uit de bouwwereld die tijdens de vijfde Nationale Conferentie Gebiedsontwikkeling, die woensdag in Utrecht wordt gehouden, haar visie geeft op de huidige gebiedontwikkeling. Dagblad Cobouw sprak met haar aan de vooravond van de conferentie.

De politieke situatie in Nederland lijkt zich drastisch te wijzigen; verwacht u gevolgen voor gebiedsontwikkelaars?
“Nee, ik verwacht niet dat de gewijzigde politieke omstandigheden extra problemen gaan opleveren voor gebiedsontwikkeling. Het is een goed instrument en dat zul je linksom of rechtsom moeten gebruiken. Daar ontkomt de politiek niet aan. Ik verwacht eerder dat er problemen zullen ontstaan door de economische crisis. Er moet 35 miljard euro worden bezuinigd. En daarvan zal de ruimtelijke ordening klappen krijgen. Bijna iedere vier jaar worden er sleutelprojecten benoemd en ik ga ervan uit dat daarvoor veel minder geld beschikbaar komt.”

Kunnen gebiedsontwikkelaars daarop anticiperen?
“Zeker, ze moeten slimmere manieren bedenken om geld te krijgen voor gebiedsontwikkeling. Dat vraagt om creativiteit. Het is niet langer vanzelfsprekend dat er geld beschikbaar komt voor vastgoed. Daarom moeten we financiële mogelijkheden creëren om gebiedsontwikkeling mogelijk te maken.”

Is het daarvoor niet te laat? De recessie is uiteindelijk in volle gang.
“Juist niet. Dit is het moment om op zoek te gaan naar nieuwe verdienmodellen. We moeten zeker niet ophouden met het ontwikkelen van gebieden. Dan leg je het hoofd in de schoot en daar bereiken we niets mee.”

Aan welke slimme strategie denkt u?
“Tot nu wordt voor de financiering van projecten vooral gekeken naar vastgoedpartijen. De tijd van de traditionele gebiedsontwikkeling waarbij vooral de woningbouw een belangrijke rol speelt, is echter voorbij. De woningbouw is niet meer wat het was en ik verwacht ook niet dat die branche zich snel zal herstellen. Dus moeten we naar andere sectoren uitkijken. Daar kunnen goede resultaten uit voortkomen. Ik stel voor om andere ondernemers te benaderen. Denk daarbij aan recreatiebranche en de infrasector. Die bieden nog voldoende mogelijkheden voor samenwerking.”

Dus eigenlijk biedt de economische recessie nieuwe kansen voor gebiedsontwikkelaars?
“Als we het slim aanpakken zeker. Inbreiding en de ontwikkeling van stadsranden kunnen daarbij een belangrijke rol gaan spelen. ”

Hebben die dan minder te lijden onder de recessie?
“De woon- en leefomgeving staat hoog op de politieke agenda en daarvan kunnen we bij gebiedsontwikkeling gebruikmaken. Bijvoorbeeld door inbreiding en natuurontwikkeling aan elkaar te koppelen. Je kunt natuur zo aanleggen dat rond de stad recreatiemogelijkheden ontstaan. Dat betekent dan wel dat er ook infrastructuur moet worden aangelegd. Dat is dan meteen een goede reden om de stadsranden aan te pakken en daartoe allianties te sluiten.”

Kunt u een voorbeeld noemen?
“Ik denk aan Midden Delfland. Die gemeente heeft er doelbewust voor gekozen om zuinig te zijn op de natuur. Waar andere gemeenten kiezen voor bouwen, kiest die gemeente voor het versterken van de groenstructuur. En daarbij wordt zowel samengewerkt met de recreatiebranche als met de agrarische sector. Ik zie veel in die samenwerking. Het leidt tot een grotere wisselwerking tussen het platteland en de stedelijke gebieden. Daar kunnen gebiedsontwikkelaars hun voordeel mee doen.”

Riek Bakker denkt dat in de toekomst vaker zal worden samengewerkt tussen de gebiedsontwikkelaars en de agrarische sector. Op het congres gaat ze vooral in op inbreiding en ontwikkeling stadsranden.

Dbfmo-projecten van RGD
Stedenbouwkundige Riek Bakker is directeur van Riek Bakker Advies en medeoprichter en partner van BVR, het adviesbureau voor stedelijke ontwikkeling, landschap en infrastructuur. Ze was de drijvende kracht achter de ontwikkeling van de Kop van Zuid in Rotterdam en de Vinex-wijk Leidsche Rijn in Utrecht. Bakker was tussen 1997 en 2003 hoogleraar stedenbouwkunde aan de Technische Universiteit Eindhoven. Zij was daarvoor directeur Stadsontwikkeling van de gemeente Rotterdam (1986-1991) en vervolgens directeur van de Rotterdamse dienst Stedebouw en Volkshuisvesting (1991-1993). Vanwege haar bijdrage aan de Nederlandse stedenbouw werd haar in 2006 door de Rijksuniversiteit Groningen de Aletta Jacobsprijs toegekend. Ze was voorzitter van de Adviescommissie Gebiedsontwikkeling van het ministerie van VROM.

Bron: Cobouw