Dit wordt het jaar van twijfelende kopers en dalende prijzen op de Vlaamse vastgoedmarkt. Dat blijkt uit een bevraging van tweehonderd vastgoedmakelaars. Gemiddeld verwachten zij een prijsdaling met elf procent.

‘En als de pers nu eens zou ophouden met haar doemberichten?’

Bijna negen op de tien vastgoedmakelaars zijn ervan overtuigd dat potentiële kopers dit jaar langer zullen wikken en wegen voor zij een woning kopen. Jongeren zullen vaak helemaal afhaken en terugkeren naar de huurmarkt waar zij tot voor tien jaar in groten getale te vinden waren. Zestig procent van de makelaars ziet de vraag naar huurwoningen dit jaar toenemen.

Dat bleek gisteren op het seminarie van Kluwer waar de resultaten werden voorgesteld en besproken van een enquête die Kluwer had georganiseerd in samenwerking met de vastgoedsite Hebbes.be.

Wat de gevolgen van de consumententwijfel zullen zijn voor de verkopers is minder duidelijk. Ruim de helft van de makelaars denkt dat eigenaars de geplande verkoop van huizen en appartementen zullen uitstellen tot de markt herstelt, maar ruim een derde is er dan weer van overtuigd dat ze nog snel zullen proberen te verkopen voor de situatie erger wordt.

Hoe dan ook verwachten de meeste de makelaars een daling van de prijzen met gemiddeld 11 procent. Zij hebben het dan zowel over de vraagprijzen als over de effectief betaalde bedragen. ‘De tijd van de fors opgeklopte vraagprijzen is alleszins voorbij’, zegt vastgoedspecialist Philippe Janssens van het studie- en schattingsbureau Stadim. Hier en daar beginnen verkopers volgens hem zelfs al te ‘solderen’.

‘De vraagprijzen zeggen niets over de vastgoedmarkt, wel over het economische klimaat’, voegt voorzitter Luc Machon van de Confederatie van Immobiliënberoepen (CIB) eraan toe. ‘Geleidelijk beginnen de verkopers weer naar de makelaar te luisteren en realistischer prijzen te hanteren. De oncomfortabele spreidstand van de makelaar, tussen de verwachtingen van de klant en de realiteit van de markt, wordt kleiner.’

De jongste cijfers wijzen volgens hem op een stabilisering van de prijzen, niet op een daling. ‘Het aanbod op de markt daalt en de bevolking groeit nog steeds aan.’

Wél een belangrijke indicator voor de vastgoedmarkt, vindt Machon, is de evolutie van het aantal hypothecaire inschrijvingen. En die zijn in het najaar van 2008 met 20 procent gedaald. ‘De tijd van het goedkope krediet is voorbij’, geeft Kris Yserbit van ING toe. De banken zijn veel kritischer bij het toekennen van een lening, ‘en ik garandeer u dat dat de komende vijf jaar zo zal blijven’.

‘Jarenlang hebben de banken hun winst elders gemaakt, maar nu keren ze noodgedwongen terug naar de klassieke activiteiten en die moeten die weer renderen. De tijd van de extreem kleine marges op woonkredieten is voorbij.’

‘De zeven vette jaren zijn voorbij’, denkt Yserbit.  Maar instorten, zoals in Groot-Brittannië en Spanje, zullen de prijzen bij ons niet. Daarvoor is onze markt veel te traditioneel. ‘Hier worden geen woonkredieten verstrekt aan mensen die manifest niet over voldoende inkomen beschikken.’ In Groot-Brittannië zijn dat soort ‘subprime’-kredieten goed voor 8 procent van de markt.

‘En vergeet de fiscale aftrekbaarheid van woonkrediet niet’, zegt Janssens. ‘In België is die gelukkig beperkt, waardoor gezinnen er niet toe aangezet worden om zich zwaar in de schulden te steken. In Nederland zijn woonkredieten onbeperkt fiscaal verrekenbaar.’

‘Maar zou er al niet veel opgelost zijn als de pers eindelijk zou ophouden met haar doemberichten over de vastgoedmarkt’, vraagt iemand uit de zaal. ‘Kranten, radio en tv zijn enkel geïnteresseerd in sensatie’, beaamt Machon, waarbij de voorzitter van de CIB dan wel even vergeet dat het recentste bericht over de instorting van de appartementsmarkt (DS 12 december) afkomstig was van Willy Haegens, gedelegeerd bestuurder van… CIB Vlaanderen.  (lc)

Bron: De Standaard