Een nieuwe woning kopen en verhuizen kost de Belgen het dubbele van de Duitsers en driemaal meer dan de Britten. De volledige verhuiskosten belopen in ons land ruim 14 procent van de aankoopwaarde van het (nieuwe) huis. Daarmee zijn we de duurste van de industrielanden.

Uit een rapport van de internationale organisatie van industrielanden, de Oeso, blijkt dat de gemiddelde huiseigenaar in België ruim 14 procent van de aankoopwaarde van zijn (nieuwe) huis moet betalen aan transactie- en verhuiskosten. De Oeso houdt niet alleen rekening met de klassieke kosten van een verhuizing (van meubelen), maar ook met alle daarbijbehorende administratieve, juridische en belastingkosten. Dus ook met bijvoorbeeld de vergoeding voor de notaris of het immobiliënagentschap, de kosten bij verandering van energieleverancier, enzovoort.

Alleen Frankrijk en in iets mindere mate Italië benaderen de hoge Belgische kostprijs van het verhuizen (zie tabel). In Duitsland ligt de rekening op ongeveer 7,5 procent van de vastgoedwaarde, in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië op minder dan 5 procent. Het goedkoopste Oeso-land om naar een andere woning te verhuizen is Denemarken.

De Oeso-onderzoekers zien een verband tussen de verhuiskosten en de graad van rigiditeit (of flexibiliteit) op de arbeidsmarkt. In landen met hoge vastgoedaankoop- en verhuiskosten is er een geringe jobmobiliteit; de werknemers zijn er minder snel geneigd om van job en daarvoor ook van woonplaats te veranderen.

Het Oeso-rapport geeft cijfers mee die dat moeten bewijzen. In België zijn in 2007 5,7 procent van alle gezinnen van woonplaats veranderd. Dat was iets meer dan in Duitsland of Italië, maar beduidend minder dan in landen met lage transactiekosten bij vastgoedaankopen, zoals de VS, Denemarken of Zweden (zie tabel).

OESO pleit voor lagere kosten

De relatie tussen kostprijs en mobiliteit werkt ook omgekeerd. Volgens de Oeso hebben de lage verhuiskosten bijgedragen tot de hoge graad van flexibiliteit en jobmobiliteit op de Amerikaanse arbeidsmarkt.

De Oeso-economen vrezen dat een lage jobmobiliteit het herstel van de economische conjunctuur en de werkgelegenheid kan remmen. Daarom pleiten ze voor een woningbeleid dat de transactiekosten bij aankoop vermindert, zodat ook financieel minder sterke groepen een verhuizing naar een (eigen) woning aankunnen. Minder strakke huurvoorwaarden zouden voorts het aantal beschikbare woningen kunnen helpen verhogen.

Een beter draaiende vastgoedmarkt is cruciaal voor de stabiliteit van het economische herstel, gaat het verder in het rapport Housing and the economy. De tijd van het roekeloze rentebeleid – waarbij kandidaat-woningkopers voor een schijntje leningen konden krijgen – is echter voorbij. Het gebrek aan controle op (het financiële beheer) van die leningen was trouwens de oorzaak voor de crisis in de VS en het begin van het wereldwijde financiële debacle van eind 2008.

Met die crisis kwam een einde aan twee decennia van haast ongelimiteerde prijsverhogingen. Volgens de Oeso zijn, onder meer als gevolg van het makkelijke krediet, sinds 1990 de huizenprijzen bijna verdubbeld in landen als Australië, Finland, Ierland, Spanje en België.

Bron: Het Nieuwsblad