Wie een bouwgrond cadeau wil doen moet zich reppen, toch als hij dat nog wil doen tegen verlaagde schenkingsrechten.

Ouders die ooit investeerden in een grond in afwachting dat de bouwplannen van zoon- of dochterlief wat concreter worden, moeten zich reppen. De Vlaamse regering lijkt geen plannen te hebben om de verlaging van de schenkingsrechten die zij eind 2002 een eerste keer invoerde, te verlengen.
De kans is groot, zegt notaris Eric Spruyt, dat we vanaf 1 januari weer de normale rechten zullen betalen, en die liggen heel wat hoger dan de huidige.

Spruyt is woordvoerder voor de notarisfederatie voor alles wat met de successieproblematiek te maken heeft. ‘Wij hebben zes tot acht weken nodig’, zegt hij, ‘om alle gebruikelijke en verplichte opzoekingen te doen om een schenkingsakte op te stellen. Wie nog voor het einde van het jaar zijn handtekening wil kunnen zetten, moet zich dus haasten.’

De verlaging kwam er eind 2002. Met de maatregel hoopte toenmalig minister van Ruimtelijke Ordening Dirk Van Mechelen een deel van de ongeveer 200.000 ongebruikte bouwkavels in Vlaanderen te mobiliseren. Aanvankelijk leek dat te lukken. Tijdens de eerste helft van 2003 brachten die schenkingsrechten 22,3 miljoen euro op tegenover 17,4 miljoen euro het jaar voordien. Maar structureel werkte de maatregel niet.

‘Zelf ben ik actief in Brussel’, zegt Spruyt, ‘en daar zijn bouwgronden schaars. Maar ik hoor van mijn Vlaamse collega’s dat zij sinds de verlaging geen noemenswaardige toename van schenkingen van bouwgrond optekenden.’

‘Ik denk dat vooral ouders die ooit investeerden in een bouwgrond en wier kinderen al bouwplannen hadden, snel gebruik hebben gemaakt van de gunstmaatregelen’, zegt hij. Nadien is het effect blijkbaar snel afgenomen.

Om in aanmerking te komen voor de verlaagde schenkingsrechten moet wel een aantal voorwaarden vervuld zijn. Zo moet de grond stedenbouwkundig bestemd zijn voor woningbouw. De schenkingsakte moet uiterlijk op 31 december 2009 verleden (ondertekend) worden. De grond moet in België gelegen zijn, maar niet noodzakelijk in Vlaanderen. De begunstigde moet ‘fiscaal’ wel in Vlaanderen wonen.
Binnen de 3 jaar na de schenking moet een volledig dossier bij de gemeente ingediend worden voor een stedenbouwkundige vergunning voor het bouwen van een woning. Maar die plannen moeten niet ten uitvoer worden gebracht.

De schenker moet niet verwant zijn met de begunstigde. De mate van verwantschap bepaalt in Vlaanderen wel het tarief. Of beter: de mate waarin het bestaande tarief verlaagd wordt voor de eerste schijf van 150.000 euro van de schenking.

Als de schenking gebeurt tussen echtgenoten of tussen personen die in rechte lijn met elkaar verwant zijn (kinderen, kleinkinderen, ouders), gaan de rechten met twee procentpunten omlaag.
Voor alle andere schenkingen (zijlijn en andere personen) wordt op de eerste schijf tot 150.000 euro een uniform tarief toegepast van tien procent. De daling is hier dus nog een pak spectaculairder, maar heeft veel minder praktische gevolgen.

Bron: De Standaard