„Ieder nadeel heeft zijn voordeel.” De gevleugelde historische woorden van Johan Cruijff doen zelfs opgeld in Spanje dat gekweld wordt door de grootste economische crisis uit zijn historie. Terwijl de pensioenen bevroren worden, ambtenaren fors moeten inleveren, de ’baby-premie’ wordt afgeschaft en belastingen en BTW omhooggaan, zakken de prijzen van huizen als een baksteen. En de prijzen van woningen gaan de komende maanden nog verder naar beneden nu banken en spaarbanken zich in versneld tempo van hun portefeuille van in beslag genomen onroerend goed proberen te ontdoen.

„De onroerendgoedmarkt heeft zwaar te lijden van de crisis”, stelt René Melaard, werkzaam bij het prestigieuze en makelaarsnetwerk Engel en Völkers in Alteain, de provincie Alicante. „De vrijstaande huizen in onze regio zijn het afgelopen jaar met 10 tot 15% in prijs gezakt. Maar voor appartementen is die daling soms wel 20 tot 25%. Maar we zien ook dat in bepaalde gevallen dat als buitenlandse bejaarden door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden besluiten terug keren naar hun eigen land en dus haast hebben hun Spaanse huis te verkopen, de prijs met wel 40% daalt. Maar dat zijn exceptionele omstandigheden.”

Intussen heeft de verdere verdieping van de Spaanse crisis die situatie al goeddeels achterhaald. Je hoeft maar een vluchtige ronde te maken langs de diverse websites van makelaars in Spanje en je ziet dat die extreme prijsverlagingen zo langzamerhand niet exceptioneel maar vaste prik zijn. „Luxe chalet in Marina Beach bij Mascarat. Oude prijs €1.125.000. Nieuwe prijs: €525.000”, laat de site van Sierraltea weten. En dat is wel een daling met 53,3%.

De uitzonderlijke prijsdalingen zijn het directe gevolg niet alleen van de crisis, maar ook van het gigantische overschot van onverkochte woningen en appartementen. Volgens de officiële statistieken bedroeg de ’stock’ begin dit jaar 757.140 huizen en flats. Maar in werkelijkheid is de onverkochte voorraad woningen aanzienlijk hoger, 1,4 miljoen volgens de laatste voorzichtige schattingen. En daar komen nu ook nog de huizen bij die aan de banken zijn toegevallen vanwege niet afgeloste hypotheken.

Een eerste becijfering van organisaties van gedupeerde huiseigenaren toont aan dat de afgelopen drie jaar 350.000 gezinnen uit hun woning zijn gezet omdat ze geen geld hadden voor de betaling van rente en aflossing van hun hypotheek. Een enorm sociaal probleem, maar ook de banken en spaarbanken zijn absoluut niet gelukkig dat een dergelijke hoeveelheid huizen in de schoot geworpen hebben gekregen. En helemaal niet nu de centrale Spaanse bank de financiële instanties heeft verplicht hun reservepotje met 30% op te schroeven als dekking voor de te verwachten verliezen van hun portefeuille onroerend goed.

Veel banken en spaarbanken hebben daarom besloten zich snel van die voorraad in beslag genomen woningen te ontdoen. De Catalaanse spaarbank La Caixa bracht onlangs 1000 woningen op de markt tegen de helft van hun marktwaarde. De campagne is een daverend succes want veel Spanjaarden die nog wat geld gespaard hebben, zien eindelijk hun kans tegen een schappelijke prijs een huis te kopen. Vandaar dat de actie tot 16 juli is verlengd.

Ook veel buitenlanders zijn weer op koopjesjacht in Spanje, zo weet ook René Melaard. „Maar de mensen zijn veel kieskeuriger geworden. Ook al omdat ze niet meer zoals vroeger het totale bedrag van de koop kunnen financieren. De banken zijn voorzichtiger geworden en verstrekken hypotheken tot maximaal 60 à 70% van de waarde. Dat ze überhaupt hypotheken vertrekken is een goede zaak, maar dat gebeurt pas vanaf februari of maart van dit jaar. Maar de banken zijn wel veel strenger geworden om de financiële gegevens te verifieren van de kopers. Vroeger kon je met twee A-4-tjes volstaan. Nu moet je bij wijze van spreken twee pakken papier met persoonlijke gegevens inleveren.”

Maar waar de makelaars absoluut niet blij mee zijn is dat banken en spaarbanken zich nu ook als partij op de huizenmarkt manifesteren.

Melaard constateert: „We hebben van collega’s gehoord dat een klant bij een bank geen hypotheek kreeg voor een huis dat hij op de vrije markt had gevonden. Maar als hij een andere woning kocht uit het pakket van de bank, dan zou de kredietkraan meteen opengaan. Daarmee zijn banken en spaarbanken momenteel in feite onze directe concurrenten geworden.”

Bron: De Telegraaf