Donderdag heeft Pieter van Vollenhoven in Amersfoort het startsein gegeven voor de Open Monumentendag 2009. Dit weekend openen meer dan drieduizend monumenten in het hele land gratis hun deuren. Daar zitten hele bijzondere tussen, zoals het ENKA-terrein in Ede, 38 universiteitsgebouwen in Utrecht en twee historische gevangenisgebouwen die mogelijk voor het laatst in de huidige staat zijn te bezoeken.

Het thema van dit jaar is Op de kaart, vandaar dat de aftrap dit jaar in het cartografisch centrum van Nederland Amersfoort werd gegeven. In Groningen neemt men het thema heel letterlijk door een aantal historische kaarten opnieuw uit te geven. Ook is er een tentoonstelling met historische kaarten van de provincie.

In de historische binnenstad van Utrecht wordt de geschiedenis tot leven gebracht, door onder meer 38 (voormalige) universiteitsgebouwen open te stellen. Zo zal voormalig rector magnificus van de universiteit Willem Hendrik Gispen twee openbare colleges geven in de oude collegezaal van het Rudolf Magnus Instituut aan de Vondellaan.

Ook in Wageningen speelt onderwijs een belangrijke rol, want daar worden onder andere de laboratoriumgebouwen van C.J. Blaauw opengesteld. Verder presenteert ook deze stad een publicatie met een overzicht van historische kaarten. Het stadhuis vormt met onder meer een tentoonstelling en een exclusieve torenbeklimming het middelpunt van de activiteiten.

Ede stelt het lange tijd afgesloten ENKA-terrein open. Na de sanering van het terrein zijn er door inspanningen van velen een flink aantal gebouwen en gebouwdelen bewaard gebleven en ook grotendeels op de monumentenlijst geplaatst en worden straks opgenomen in een nieuw te ontwikkelen woonwijk.

De Rijksgebouwendienst levert een bijzondere bijdrage aan de dag door de voormalige penitentiaire inrichtingen Blokhuispoort in Leeuwarden en Leuvenpoort (Den Bosch) open te stellen voor publiek. Deze gebouwen gaan de komende jaren dicht voor verbouwing, dus het is wellicht voor het laatst dat ze in hun oorspronkelijke vorm zijn te bezoeken.

Verder zijn in Amsterdam 63 monumenten open, zet Rotterdam de monumentale Westersingel in de schijnwerpers, opent Den Haag de zelden toegankelijke tuin van het Vredespaleis, zijn in Zeeland 300 monumenten te bezoeken met gratis busvervoer, is er een Liberty Walk in Heerlen en kan in Assen de DeFKa Campis bezocht worden.

Daarnaast organiseert Friesland op zaterdag een speciale Molendag.

Klik [hier] voor een database met alle activiteiten in het land.